Egosu göklerde süper yıldızlar, oluşturulması gereken takım kimyası, zor zamanlarda alınacak radikal kararlar ve kafanızın üstünde Demokles’in Kılıcı gibi duran medya.

NBA’de koçluk yapmak bir yana, her sezon başarıya endeksli, şampiyonluk dışındaki dereceleri kabul etmeyen takımları çalıştırmak meşakatli bir iştir. Hele ki elinizi tek bir boş parmak kalmayana dek şampiyonluk yüzüğüyle doldurmak ancak Phil Jackson gibi efsanelerin mahareti olabilir.

Oyunculuk Kariyeri

17 Eylül 1945’te Montana’da doğan Philip Douglas Jackson, eğitimini North Dakota Koleji’nde almış, NBA oyunculuk kariyeri ise 1967 yılında MewYork Knicks tarafından 17. Sırada draft edilmesiyle başlamıştır. 11 sene bu takım için mücadele eden Jackson, Knicks’le biri aynı zamanda asistan koçluk olmak üzere 2 şampiyonluk yaşamıştır. Forvet pozisyonunda oynayan 2.03’lük “Zen” lakaplı basketbolcunun 1978’de başlayan New Jersey Nets kariyeri 2 sene sürmüş ve 1980 yılında aktif oyunculuk hayatına son noktayı koymuştur.

Koçluk Kariyeri

21 yıldır devam eden koçluk hayatına ilk adımlarını 1989 yılında Chicago Bulls’la atan Phil Jackson, ilk iki yılında 3’er yıllık “Three Peat” denilen şampiyonluk serilerinin temellerini atıyordu. Onun önderliğindeki Bulls, başrolde Michael Jordan, yan rolde Scottie Pippen’ın müthiş performanslarıyla 1991-92-93 ve 1996-97-98 sezonlarında mutlu sona ulaşırken, takım hüviyetini hiçbir zaman bozmadan Jordan ve Pippen’a eşlik eden, ilk seride John Paxon ve Horace Grant, ikinci seride Ron Harper ve Toni Kukoc’la kusursuz bir makina görüntüsü çiziyordu. Zaman zaman Bulls için, Phil Jackson’ın değil Michael Jordan’ın takımı yakıştırmaları yapılsa da, 1984-91 yılları arasında Jordan’lı Chicago’nun şampiyon olamamasının tek sebebinin Phil Jackson’un eksikliği olduğunu düşünenlerin sayısı hiç de azımsanmayacak düzeydeydi.

2000 yılı geldiğinde artık efsane koç için yeni bir dönem başlıyordu. Bu kez elinde “Majesteleri” nin veliahtı olarak gösterilen kaprisli süper yıldız Kobe Bryant ile görece sorunsuz ancak Jackson’ın kısalara dayalı 3’lü hücum sistemine uymayan Wilt Chamberlain’in veliahtı olduğu söylenen Shaquille O’Neal vardı. Hedeflere giden yol taşlı, başarı mecburiydi. Egoları fazla çarpıştırmadan hem ekip düşüncesi ön planda olacak, hem de oluşturulan pahallı kadronun hakkı sonuna kadar verilecekti. İşte bu noktada Phil, bütün birikimini ortaya koyarak 2000-01 ve 2002’de 3. Three Peat’ini gerçekleştirdiği gibi, hem Kobe’nin hem de Shaq’ın tüm hünerlerini sergileyebilecekleri bir sistemi Lakers’a yerleştirdi. Dışardan belki herşey tozpembe görünüyordu ancak, Kobe’nin “Tek Adam, Tek Yıldız” olma isteği en sonunda Shaq’ın ayrılmasına sebep olacak kadar huzursuz bir ortam yarattı. O dönem dair Jackson, 2003’te yazdığı “Ruhunu Arayan Takım” kitabında Kobe için “Uncoachable” tanımını kullanıyordu. Büyük kan kaybeden takım, peşisıra gelen ayrılıkların da etkisiyle 7 sene boyunca hayal kırıklıkları içinde şampiyon olamadı. Gary Payton, Karl Malone gibi isimler bile makus talihi değiştiremedi. Daha sonra Phil Jackson tekrar insiyatifi eline alıp, yakın tarihte başarıyı getiren Magic Johnson-Kareem Abdul Jabbar ve Kobe Bryant-Shaquille O’Neal birlikteliklerine öykünerek Kobe-Gasol ikilisini yarattı ve son iki sene özlenen şampiyonlukları yakaladı.

Toplamda 11 Şampiyonluk kazanan tecrübeli koç, bu alandaki rekoru hala elinde bulundurmaktadır. 1996 yılında NBA’de “Yılın Koçu” seçilmiştir. Kutsal Çemberler ve Ruhunu Arayan Takım adlarında iki kitabı bulunan Jackson, deneyimlerini okurlarıyla paylaşırken, çalıştırdığı takımların mahrem alanları olan soyunma odası diyaloglarını bile kamuoyuyla paylaşmaktan çekinmemiştir. NBA tarihi için yapılan gelmiş geçmiş en büyük 10 koç listesine de girmiş olan Phil, 2007 yılında “Basketball Hall of Fame” olma gururuna da erişmiştir.

OKAN ÇARGA

okancarga@3sayi.com